몽골 예절 시리즈1.윗사람 대우 및 존중 예절

-아버지, 어머니, 연장자(성별 관계없이) 및 일면식 없는 또래 사람을 ‘너(치; chi)’라고 부르는 것을 금한다. 반드시 ‘당신(타; ta)’이라고 불러야 한다. 이를 어긴다면 사람을 존중할 줄 모르며, 더이상 몽골인이 아니라는 소리를 듣는다.

-고령자를 두고 “백 세 드셨다.”라고 말하는 것을 금한다. 그렇게 말하면 (그렇게 말한)본인이 장수하는데 어려움을 겪는다고 한다.

-연장자와 나란히 갈 적에 그를 오른편에 두고 동행하는 것을 금한다. 반드시 왼편에 두고 동행해야만 한다. 아랫사람이 윗사람의 오른팔이 되어주어 존중의 뜻을 나타내는 법이다.

-손주를 보고, 마흔 살이 되기 전에 수염을 기르는 것을 금한다.


출처- 엘.투데브, 『몽골 예절』, 올란바타르, 2005.


 Монгол ёсон цуврал №1. Ахчлах, хүндлэх

-Аав, ээж, ахмад, эгчмэд болон үеийн үл таних хүнийг Чи хэмээн хэлэхийг цээрлэнэ. Заавал та гэнэ. Үл хэрэгсвээс хүндлэх, дээдлэх ёс мэдэхгүй, монголоо алдсан гэгдэнэ.

-Өндөр настныг “Зуун настай” гэж хэлэхийг цээрлэнэ. Хэлбээс урт наслахад нь цөв учирна гэнэ.

-Зэрэгцэн явах үеэс ахмад насны хүнийг баруун талдаа явуулахыг цээрлэнэ. Заавал зүүн гар талдаа авч явна. Дүүмэд хүн ахмад хүнний гар болж хүндлэх учиртай.

-Ачаа үзэж, дөч хүрэхээс нааш сахал тавих цээртэй.


Эх сурвалж- Л.Түдэв, 『Монгол ёсон』, УБ, 2005.